Moitruong24h - Mấy ngày qua, nhiều người dân ở khu 2 phường Trần Hưng Đạo, TP Hạ Long lên UBND tỉnh Quảng Ninh trình đơn kiến nghị yêu cầu chính quyền giải thích thỏa đáng về quyền lợi của họ khi phá bỏ 2 lô chung cư cũ mà họ đang sinh sống để xây mới. 3 năm qua, TP Hạ Long đã có 5 lần thông báo yêu cầu người dân phải di dời nếu không sẽ cưỡng chế… Do đâu giữa chính quyền và người dân chưa đạt được tiếng nói chung?

Chung cư trên đất vàng

2 lô chung cư 5 tầng ở khu 2 phường Trần Hưng Đạo, TP Hạ Long được xây dựng và khai thác từ năm 1980, ở vị trí đất vàng (gần biển, gần chợ Hạ Long II, gần trung tâm Vincom Center Ha Long…). Hiện có 142 hộ dân và 500 nhân khẩu sống ở đây. Các hộ dân ở tầng 1 của 2 lô chung cư đã mua nhà của UBND TP Hạ Long bán đấu giá theo Quyết định 488 ngày 29/7/1997 và từ tầng 2 đến tầng 5 dân mua nhà theo Nghị định 61/NĐCP tháng 12/2010. Các hộ dân đã được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và sử dụng đất.

Chung cư 5 tầng khu 2 phường Trần Hưng Đạo, TP Hạ Long. Ảnh: Thế Lữ

Tuổi thọ tòa nhà mới 36 năm. Theo một số cán bộ thuộc Công ty Xây dựng số 2 Quảng Ninh trước đây cho biết: Móng tòa nhà rất chắc chắn, toà nhà dùng toàn sắt thép Liên Xô… Thế nhưng, Viện Quy hoạch và Thiết kế xây dựng Quảng Ninh lại kiến nghị: “Căn cứ kết quả khảo sát theo TCVN 9391-2012 (mục 5.3.2.3) kết quả đánh giá tổng thể mức độ nguy hiểm của nhà lô 4 và lô 5 là cấp D: Khả năng chịu lực của kết cấu chịu lực đã không thể đáp ứng được nhu cầu sử dụng bình thường; nhà xuất hiện tình trạng nguy hiểm tổng thể”. 

Một số hộ dân ngạc nhiên: Tuổi thọ công trình vừa phải, chất lượng xây dựng tương đối sao có chuyện xuống cấp như thế?

Độ nguy hiểm cấp D là nguyên nhân phải di chuyển dân ra khỏi tòa nhà, theo đó sẽ được xây mới công trình khác vừa đáp ứng nhu cầu tái định cư của các hộ dân vừa đáp ứng một số nhu cầu khác. Đó là lý do từ năm 2014 đến nay, UBND TP Hạ Long đã 5 lần ra thông báo di dời nếu không sẽ cưỡng chế. 

Điều không bình thường là: Thông báo cưỡng chế di dời lần thứ 1 vào trước ngày 15/7/2014 đồng thời phá dỡ xong 2 lô nhà xong trước ngày 30/7 nhưng mãi đến ngày 26/5/2016, UBND TP Hạ Long mới có Quyết định số 1397/QĐ-UBND về việc thu hồi đất của các hộ dân để giải phóng mặt bằng dự án “xây dựng lại chung cư lô 4 và lô 5”. 

Và, mãi đến ngày 10/6/2016, UBND TP Hạ Long mới ban hành Quyết định số 1649/QĐ-UBND phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự án “xây dựng lại khu chung cư lô 4 và lô 5 phường Trần Hưng Đạo TP Hạ Long”. 

Phải chăng, UBND TP  Hạ Long đã hành xử theo kiểu “tiền trảm hậu tấu”?

Chưa đồng thuận

Trong đơn kiến nghị gửi UBND TP Hạ Long, UBND tỉnh Quảng Ninh và Báo Thanh tra, các hộ dân đã kiến nghị mười điều: Nghi ngờ về chất lượng kiểm định 2 chung cư, đề nghị được kiểm định lại để có một kết quả khách quan; giá đền bù mặt bằng tầng 1 chỉ bằng 1/3 giá thị trường cùng khu vực; phần đền bù diện tích dùng chung, tường nhà người dân được hưởng; thời gian xây dựng tòa nhà mới mất bao nhiêu ngày, vị trí của các hộ ở đâu, giá mỗi m2 căn hộ mới là bao nhiêu tiền, phần diện tích vượt so với căn hộ cũ phải trả bao nhiêu tiền; trường hợp cho nhận tiền một lần thì cũng phải trả cho dân đủ tiền mua một căn hộ tối thiểu ở khu chung cư trong thành phố... 

Tất cả các thông tin này cần phải được cung cấp rõ ràng để người dân “liệu cơm gắp mắm”, xét thấy không đủ tiền để ở lại tòa nhà mới thì để có thời gian tìm mua chỗ khác vừa tiền.

Hầu hết các hộ dân rất ngại việc thuê nhà ở trọ và chuyển đồ đạc ra ngoài bởi đó là việc rất phức tạp. Thuê ở đâu để thuận tiện với công ăn việc làm hằng ngày trong khi mức tiền hỗ trợ lại rất hạn hẹp.

Nhiều chủ căn hộ muốn biết chủ đầu tư bỏ tiền ra xây mới chung cư là doanh nghiệp nào? Rất có thể đây là dự án thương mại kết hợp với nhà ở (vì vị trí tòa nhà đắc địa), do vậy, chủ đầu tư cần phải thỏa thuận với các chủ hộ về mức giá đền bù, hỗ trợ cũng như việc giá mua căn hộ mới. Nếu là dự án để phục vụ mục đích an ninh quốc phòng, dịch vụ xã hội như trường học, bệnh viện, công viên… thì người dân đồng thuận với phương án bồi thường, hỗ trợ như hiện nay. Đó là nguồn gốc sâu xa dẫn đến chính quyền và người dân chưa đạt được sự đồng thuận.

Các hộ dân bức xúc cho rằng, Chủ tịch UBND TP Hạ Long đã không nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh và “nuốt” lời hứa đối với dân, “ép” dân ra khỏi nhà, dẫn chứng: Ông Hoàng Quang Hải, Phó Chủ tịch UBND TP Hạ Long đã chủ trì buổi đối thoại ngày 27/6/2016 về kiến nghị của các hộ dân và kết luận: “TP tiếp thu ý kiến, kiến nghị của các hộ dân nêu tại buổi đối thoại và sẽ có văn bản trả lời trước ngày 20/7/2016”.

Không đồng ý với cách kéo dài thời gian giải quyết của UBND TP Hạ Long, ngày 28/6/2016, UBND tỉnh có văn bản gửi ông Chủ tịch UBND TP Hạ Long, chỉ đạo: “UBND TP Hạ Long có trách nhiệm trả lời các nội dung bằng văn cho các hộ dân trước ngày 10/7/2016”…

Trong khi chưa có văn bản trả lời các hộ dân, thì ngày 4/7/2016, UBND TP Hạ Long đã có Công văn số 3459/UBND gửi Công ty Điện lực Quảng Ninh và Điện lực Hạ Long về việc ngừng cung cấp điện cho 2 lô chung cư 5 tầng phường Trần Hưng Đạo, TP Hạ Long. Theo đó, ngày 6/7/2016, Điện lực TP Hạ Long đã có thông báo gửi các hộ dân về việc thanh lý hợp đồng mua bán điện. 

Ngày 4/7/2016, UBND TP Hạ Long đã có Văn bản số 4357/UBND gửi Xí nghiệp nước Hồng Gai về việc ngừng cung cấp nước đối với 2 lô chung cư 5 tầng. Theo đó, ngày 5/7/2016, Xí nghiệp nước Hồng Gai đã thông báo ngừng cung cấp nước cho các hộ dân.

Tính đến thời điểm này, 500 người dân đang sống trong cảnh bị cắt nước sinh hoạt, điện thì chưa cắt, nhưng cuộc sống bị đảo lộn.

Thiết nghĩ rằng, xóa nhà chung cư xập xệ là việc làm đúng, thậm chí là việc cần làm ngay nếu thật sự đe dọa tính mạng của người dân. Mặt khác, đó là một trong nhiều giải pháp để “Nụ cười Hạ Long” ngày càng thân thiện hơn với người dân cả nước cũng như khách quốc tế. 

Tuy nhiên, quyền lợi chính đáng của người dân có liên quan cũng cần được tôn trọng. Sự thấu lý, đạt tình bao giờ cũng là yếu tố quyết định sự đồng thuận, đạt được tiếng nói chung.

Nguồn: Thanhtra